ประเทศไทยตั้งอยู่ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีอาณาเขตทางทะเลกว้างขวาง ครอบคลุมทั้งทะเลอันดามันและอ่าวไทย แนวปะการังจึงมีบทบาทสำคัญต่อระบบนิเวศทางทะเลของประเทศไทย เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิตนานาชนิด รวมถึงเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญอีกด้วย
จากการศึกษาของสถาบันวิจัยและพัฒนาทรัพยากรทางทะเล ชายฝั่งทะเล และป่าชายเลน พบว่ามีปะการังประมาณ 389 ชนิด พบทั้งทางฝั่งทะเลอันดามันและอ่าวไทย โดยปะการังที่พบมากที่สุดคือปะการังโขด (Acropora spp.) รองลงมาคือปะการังเขากวาง (Acropora cervicornis) ปะการังสมอง (Symphyllia spp.) และปะการังดาว (Montastrea spp.)
ชนิดของปะการังที่พบในทะเลไทยแบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ
- ปะการังแข็ง (Hard Coral) เป็นปะการังที่สามารถสร้างหินปูนขึ้นเป็นโครงสร้างแข็ง มักพบเป็นแนวปะการังขนาดใหญ่ เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิตนานาชนิด
- ปะการังอ่อน (Soft Coral) เป็นปะการังที่ไม่มีโครงสร้างแข็ง มักพบเป็นกอหรือพุ่ม ส่วนใหญ่เป็นสัตว์ทะเลจำพวกไนดาเรีย (Cnidaria) มีลักษณะอ่อนนุ่มและสวยงาม
ชนิดของปะการังแข็งที่พบในทะเลไทย
- ปะการังโขด (Acropora spp.) เป็นปะการังแข็งที่พบมากที่สุดในประเทศไทย มีลักษณะเป็นก้อนหรือกิ่งก้าน มักพบเป็นแนวปะการังขนาดใหญ่
- ปะการังเขากวาง (Acropora cervicornis) เป็นปะการังแข็งที่มีลักษณะคล้ายเขากวาง มักพบเป็นแนวปะการังขนาดใหญ่เช่นกัน
- ปะการังสมอง (Symphyllia spp.) เป็นปะการังแข็งที่มีลักษณะคล้ายสมอง มักพบเป็นกอหรือพุ่ม
- ปะการังดาว (Montastrea spp.) เป็นปะการังแข็งที่มีลักษณะคล้ายดาว มักพบเป็นกอหรือพุ่ม
ชนิดของปะการังอ่อนที่พบในทะเลไทย
- ปะการังดอกไม้ทะเล (Anemone) เป็นปะการังอ่อนที่มีลักษณะคล้ายดอกไม้ มักพบเป็นกอหรือพุ่ม
- กัลปังหา (Gorgonia) เป็นปะการังอ่อนที่มีลักษณะคล้ายพุ่มไม้ มักพบเป็นกอหรือพุ่ม
- ปะการังอ่อนแผ่น (Sea Fan) เป็นปะการังอ่อนที่มีลักษณะเป็นแผ่น มักพบเป็นกอหรือพุ่ม
- ปะการังอ่อนเส้น (Sea Whip) เป็นปะการังอ่อนที่มีลักษณะเป็นเส้นยาว มักพบเป็นกอหรือพุ่ม
ปะการังเป็นสิ่งมีชีวิตที่มีความสำคัญต่อระบบนิเวศทางทะเลเป็นอย่างมาก เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิตนานาชนิด รวมถึงเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญอีกด้วย อย่างไรก็ตาม ปะการังกำลังเผชิญกับปัญหาต่างๆ เช่น การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ มลพิษ และการทำประมงแบบทำลายล้าง ทำให้จำนวนปะการังลดลงอย่างต่อเนื่อง
เราทุกคนจึงควรช่วยกันอนุรักษ์ปะการัง โดยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก หลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีและสารมลพิษในทะเล รวมถึงไม่จับหรือทำลายปะการัง ช่วยกันดูแลรักษาแนวปะการังให้คงอยู่ต่อไป เพื่อประโยชน์ของสิ่งมีชีวิตทุกชีวิตในท้องทะเล